Sau phát biểu của Mark Zuckerberg về việc sẽ định hướng Facebook từ một “Social Media company” trở thành “Metaverse company”, cùng với việc công ty Epic Games (công ty đứng sau tựa game Fortnite) gọi vốn $1B với tham vọng đưa tựa game này trở thành Metaverse, thì hiện tại Metaverse đã trở thành một từ khóa rất hot và được rất nhiều người quan tâm, tìm hiểu.
Bên cạnh đó, với việc trend NFT và Gaming trong thị trường Crypto nổi lên như một hiện tượng thì Metaverse được kỳ vọng như một trend tiếp theo sau Play to Earn . hiện nay
Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về Metaverse:
Tất cả các thắc mắc trên sẽ được giải đáp ngay dưới đây.
Metaverse là một thế giới ảo được tạo nên từ mạng Internet và các công nghệ hỗ trợ khác là thực tế ảo VR và thực tế tăng cường AR ( VR, AR.. là các công nghệ hỗ trợ đi kèm), nhằm giúp người dùng có được những trải nghiệm chân thật chìm đắm nhất trong thế giới ảo đó.
Metaverse như một thế giới bản sao, nó tồn tại song song với thế giới thực tại. Trong thế giới này, thông qua những công cụ hoặc tính năng các nhà phát triển cung cấp mà tất cả rào cản cho sự sáng tạo gần như được loại bỏ.
Nếu anh em vẫn đang khá mơ hồ và chưa rõ với khái niệm trừu tượng này, thì bộ phim “Ready Player One” chính là một ví dụ tiêu biểu về Metaverse.
Liệu Metaverse có phải là một thuật ngữ mới nổi lên trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như ngày hôm nay?
Sự thật thì không phải như vậy, “Metaverse” đã được đề cập lần đầu tiên trong cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng “Snow Crash” của Neal Stephenson vào năm 1992, được mô tả là một nơi con người có thể tương tác qua lại với nhau thông qua không gian đậm chất Cyberpunk.
Như vậy, thuật ngữ “Metaverse” đã được ra đời từ cách đây khá lâu (trước cả thời đại Internet). Bản thân từ Metaverse cũng được cấu tạo từ 2 từ:
Do đó, concept của Metaverse có hàm ý là “Vượt lên vũ trụ hiện hữu”.
Một số đặc điểm nổi bật của Metaverse có thể kể đến đó là:
Nếu anh em vẫn đang khá mơ hồ với khái niệm trừu tượng này, thì bộ phim “Ready Player One” chính là một ví dụ tiêu biểu về Metaverse.
Liệu Metaverse có phải là một thuật ngữ mới nổi lên trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như ngày hôm nay?
Sự thật thì không phải như vậy, “Metaverse” đã được đề cập lần đầu tiên trong cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng “Snow Crash” của Neal Stephenson vào năm 1992, được mô tả là một nơi con người có thể tương tác qua lại với nhau thông qua không gian đậm chất Cyberpunk.
Như vậy, thuật ngữ “Metaverse” đã được ra đời từ cách đây khá lâu (trước cả thời đại Internet). Bản thân từ Metaverse cũng được cấu tạo từ 2 từ:
Do đó, concept của Metaverse có hàm ý là “vượt lên vũ trụ hiện hữu”.
Một số đặc điểm của Metaverse có thể kể đến đó là:
Có 4 lớp Layer cơ bản cấu tạo nên Metaverse bao gồm:
Trong quá trình phát triển, chúng ta có thể thấy được rằng, khi các Layer nền tảng được hoàn thành thì sẽ trở thành nền móng để các Layer trên đó tăng trưởng. Và trong quá trình phát triển đó, các Layer sẽ luôn được cập nhật cũng như phát triển liên tục, cụ thể như sau:
Với giới hạn về mặt công nghệ như hiện tại thì việc có được một trải nghiệm như trong “Ready Player One” là không thể. Tuy nhiên, nếu anh em chú ý thì hiện tại đã có rất nhiều các sản phẩm được xây dựng với concept Metaverse, đặc biệt có thể kể đến các tựa game Metaverse như sau:
Minecraft: Một tựa game thế giới mở, tại đây anh em có thể khai thác tài nguyên chế tác công cụ, xây dựng công trình và tạo ra thế giới riêng của mình, cũng như tương tác với người chơi khác thông qua các tính năng và chế độ chơi khác nhau.
Game Minecraft
GTA V: Ở trong chế độ chơi Multiplayer của tựa game, anh em có thể cùng nhiều người chơi khác tương tác qua lại, với rất nhiều các hoạt động trao đổi buôn bán hoặc giao tiếp khác nhau.
Game GTAV
Roblox: Một tựa game cho phép người chơi sáng tạo dựa trên nhiều công cụ được nhà phát triển cung cấp. Có hỗ trợ trải nghiệm với VR, lưu trữ dữ liệu trên Cloud. Và đặc biệt cung cấp một hệ thống economic incentives cho người chơi.
Game Roblox
Trong thị trường Crypto cũng đang tồn tại khá nhiều game Metaverse như Decentraland, The Sandbox,… Trong các tựa game này, anh em có thể tạo ra những thế giới của riêng mình, sở hữu tài sản thông qua NFT cũng như trao đổi buôn bán chúng qua Marketplace,…
Một game trong hệ sinh thái game của The Sandbox
Như vậy, có thể thấy rằng Metaverse vẫn đang phát triển và được nhiều người đón nhận rất mạnh mẽ, tuy nhiên, vẫn còn khá xa để chúng ta có thể thấy một Metaverse đúng nghĩa như trong “Ready Player One”, một số điểm hạn chế có thể kể đến như:
Trong suốt quá trình phát triển trong lịch sử, con người luôn có những khát vọng về khám phá và chinh phục: Vượt qua những đại dương bao la, chinh phục đỉnh núi cao nhất, khám phá những bí ẩn trong vũ trụ,… Tuy nhiên, với rất nhiều rào cản về công nghệ và nguồn lực tài chính hay tài nguyên có hạn,… chúng ta không thể đáp ứng hết được các nhu cầu này một cách nhanh chóng.
Hiện nay, với sự phát triển vượt bật của Internet và công nghệ, dường như chúng ta đã tìm ra một giải pháp thay thế mới cho những vấn đề trên, đó chính là sử dụng Metaverse.
Đối với một Metaverse đúng nghĩa, chúng ta hoàn toàn có thể có những trải nghiệm và khám phá không giới hạn trong lúc chờ công nghệ phát triển để trải nghiệm thực tế.
“Ready Player One” là một ví dụ gần hoàn hảo cho Metaverse
Một ví dụ rất đơn giản đó chính là nhu cầu về việc khám phá vũ trụ của con người:
Du lịch vòng quanh thế giới hiện tại đã trở nên dễ dàng và phổ biến hơn rất nhiều đối với con người. Và dần dần, việc khám phá Trái Đất sẽ không còn hấp dẫn như trước nữa, mục tiêu chúng ta nhắm tới tiếp theo đó chính là vũ trụ.
Tuy nhiên, việc phát triển tên lửa cũng như các cơ sở hạ tầng để phục vụ cho việc khám phá vũ trụ hiện nay là rất tốn kém, mọi thứ mới chỉ đang trong giai đoạn thử nghiệm. Các rào cản về nguồn lực không theo kịp được nhu cầu.
Vậy chúng ta sẽ sử dụng giải pháp Metaverse để ghi nhận trải nghiệm vũ trụ dựa trên các lần thử nghiệm. Các công cụ thực tế ảo tăng cường sẽ tạo nên cảm giác gần gũi và chân thực nhất đối với con người.
Kết quả là với Metaverse, giờ đây chúng ta đã có thể có những trải nghiệm khám phá vũ trụ gần với thực tế nhất, với mức chi phí rẻ hơn rất nhiều trong thời gian chờ đợi các rào cản trên được phá vỡ.
Ngoài ra, với khả năng sáng tạo không giới hạn trong Metaverse, con người sẽ có thêm rất nhiều cảm hứng cho những phát minh ngoài thực tiễn đời sống.
Đặt trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 hiện nay, khi mà các quốc gia thực hiện chính sách giãn cách xã hội, thì Metaverse sẽ là một nơi rất lý tưởng để chúng ta có thể tương tác qua lại với nhau một cách chân thực nhất.
Với một tầm nhìn rất lớn đó là tạo ra một thế giới song song với thế giới hiện tại của Metaverse, anh em có thể hình dung được thị trường này sẽ lớn đến mức nào.
Hiện tại, số liệu mình thu thập được đã cho thấy tổng khối lượng tài sản trên toàn cầu vào cuối năm 2020 lên tới $418,300B (anh em có thể tham khảo tại đây). Do đó, nhìn chung đây là một thị trường rất khổng lồ và vẫn còn rất nhiều cơ hội tăng trưởng trong tương lai.
Tuy nhiên, đây là tầm nhìn rất xa trong tương lai, vậy các số liệu hiện tại ra sao? Theo nghiên cứu đến từ LD Capital (quỹ đầu tư vào công nghệ Blockchain lâu đời tại Trung Quốc), nền công nghiệp Metaverse sẽ bao gồm 2 thành phần chính:
Đối với ngành công nghiệp phần cứng, theo nghiên cứu mình thu thập được từ The Business Research Company, trong năm 2020, ngành công nghiệp này trên toàn cầu có giá trị khoảng $862B với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm lên tới 9.4%.
Đối với ngành công nghiệp Gaming, hiện nay ngành này đang có giá trị khoảng $170B.
Như vậy, dù Metaverse chưa thực sự phát triển theo hình thái đúng nghĩa của nó, nhưng những thứ đang tồn tại hiện nay đã có giá trị lên tới nghìn tỷ USD. Đó là chưa kể tới việc khi các sản phẩm về thực tế ảo tăng cường được phổ biến rộng rãi, đây sẽ là nền tảng cho thị trường Metaverse Gaming phát triển mạnh mẽ hơn nữa.
Ngoài ra, với tầm nhìn “Beyond Universe” của Metaverse, rất có thể trong tương lai tất cả các tài sản ở ngoài đời sống sẽ được mang lên Metaverse để tạo ra một thế giới song song đúng nghĩa (thậm chí còn có thể vượt lên trên nó).
⇒ Từ đó dẫn đến việc ngành công nghiệp này hoàn toàn có thể đạt tới con số hàng trăm, hàng nghìn tỷ USD.
Không phải ngẫu nhiên Metaverse có tiềm năng to lớn như thế. Ngoài việc giải quyết những nhu cầu trong thực tiễn đời sống thì nó còn phải thu hút được sự chú ý từ những ông lớn – những tổ chức có những nguồn lực dồi dào thì mới hiện thực hoá được tầm nhìn khổng lồ như trên.
Cái tên đầu tiên có thể kể tới đó là Mark Zuckerberg – Founder & CEO của Facebook
Chia sẻ về metaverse, Mark cho rằng:
“Internet di động ngày nay đã có thể đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau của mọi người từ lúc thức dậy đến khi đi ngủ. Vì vậy, tôi không nghĩ mục đích chính của Metaverse là để mọi người tham gia vào Internet nhiều hơn, mà là cho phép mọi người tham gia vào Internet một cách tự nhiên hơn”.
Đi cùng với đó là những động thái trong việc phát triển Metaverse, Facebook cũng đã đầu tư các thiết bị VR thông qua việc sở hữu Oculus, để sẵn sàng hoàn thành những cơ sở hạ tầng phần cứng thiết yếu cho Metaverse vào những năm cuối của thập kỷ.
Ngoài Facebook, các gã khổng lồ công nghệ như Google, Microsoft, Sony cũng đã cùng Facebook thành lập nên XR Association – một liên minh với tham vọng tạo nên tương lai của “Experiential Reality”.
Liên minh XR Association được thành lập bởi các ông lớn công nghệ phục vụ phát triển Metaverse
Một cái tên khá nổi tiếng đó là Tim Sweeney – CEO công ty Epic Games, công ty đứng sau tựa game Fortnite, cũng đã chia sẻ góc nhìn về Metaverse. Ông cho rằng đây là một thị trường rất tiềm năng trong tương lai và cũng giải thích lý do tại sao vị CEO này muốn phát triển Fortnite thành Metaverse.
Ngoài ra, Tim Sweeney cũng đã chia sẻ về việc Metaverse sẽ không tồn tại dưới dạng một thế giới chỉ do một công ty độc quyền tạo ra như trong “Ready Player One”, mà sẽ bao gồm rất nhiều ứng dụng. Ông cũng đề cập đến nhu cầu về khả năng tương tác giữa các thế giới khác nhau trong Metaverse.
Trong thị trường Crypto, chúng ta cũng có những quan điểm được chia sẻ từ nhà phát ngôn của Decentraland – Dave Carr.
Theo đó, Dave đề cao về tính phi tập trung của Metaverse, cho rằng tính Decentralized phải được đề cao để người dùng thỏa sức sáng tạo và có quyền thực sự sở hữu những thứ họ có được trong Metaverse.
Trên thực tế, Metaverse có thể được thiết lập trên nền của rất nhiều lọai công nghệ khác nhau. Tuy nhiên, trong một thế giới đề cao sự sáng tạo không giới hạn, tương tác, tính tự do phân quyền như Metaverse thì dường như Blockchain sẽ là một trong những công nghệ then chốt của thế giới này.
Mình sẽ giải thích cho anh em tại sao ngay dưới đây!
Khi nhìn vào một Infographic của Jon Radoff về Metaverse dưới đây, anh em có thể phần nào giải thích được tại sao.
Có thể thấy ở trong hình, ngành công nghiệp Metaverse đang có sự tham gia của rất nhiều công ty công nghệ, bao gồm cả phần cứng, lẫn phần mềm, blockchain, gaming, …
Như mình đã mapping out ở bên trên, lớp Content là những hình thái gần nhất với Metaverse, hiện tại chỉ có sự góp mặt chủ yếu từ những công ty công nghệ Centralized như Google, Facebook, Twitter, Netflix,… hoặc những cái tên trong mảng Gaming như Playstation, Fortnite, Roblox, Unity,…
Một vấn đề có thể thấy rõ ràng trong các nền tảng này đó là gần như không có khả năng tương tác với nhau. Anh em không thể di chuyển hoặc trao đổi một vật phẩm rất hiếm trong Fortnite để lấy một vật phẩm tương đương trong Minecraft được.
Ngoài ra, tài sản anh em đang sở hữu cũng không thực sự thuộc về anh em trong các tựa game này, điều này khiến cho tính cá nhân hoá & tính sở hữu không được đề cao. Và đôi khi chỉ cần một vài yếu tố ví dụ như luật pháp hoặc chính sách công ty tác động thì các vật phẩm này có thể biến mất khỏi tài khoản của anh em.
Và tất cả các bài toán kể trên có thể được giải quyết trên công nghệ Blockchain:
Ngoài các đặc tính kể trên, thì Blockchain & Crypto đã bước đầu tạo được một hệ thống kinh tế đơn giản với sự phát triển mạnh của DeFi. DeFi (hay Tài chính phi tập trung) đóng vai trò như một cầu nối trung gian để các hoạt động kinh tế này được thực hiện một cách dễ dàng. Anh em có thể hình dung một vài khía cạnh cơ bản như sau:
Như vậy, công nghệ Blockchain rất thích hợp cho việc phát triển Metaverse – một thế giới ảo song song, cho khả năng mở rộng và sáng tạo không giới hạn cũng như đề cao sự cá nhân hoá và phân quyền.
Vốn hoá thị trường Crypto hiện nay lên tới hơn $2,000B cùng với hàng trăm tỷ USD TVL trong các nền tảng DeFi, chưa kể đến giá trị vô cùng lớn đến từ thị trường NFT và vô vàn các Dapps khác nhau. Do đó, hoàn toàn có cơ sở để tin tưởng rằng công nghệ Blockchain sẽ là một trong những công nghệ chủ chốt để xây dựng Metaverse.
Mảnh ghép cần thiết cho sự phát triển của Metaverse trong Crypto
Ở lớp nền tảng đó là các Blockchain, đặc biệt là các Blockchain cho khả năng mở rộng cao và thiết kế với Concept Internet of Blockchain như Polkadot, Avalanche, Cosmos, ETL. Hoặc cũng có thể là các Blockchain với khả năng mở rộng cao như Solana, Near và khả năng lưu trữ cao như Mina, Etherlife
Lớp tiếp theo đó chính là các Dapps được build trên nền của các Blockchain. Đó có thể là NFT, các Dapps xây dựng theo hướng Metaverse Gaming thuần như Decentraland và The Sandbox. Hoặc chỉ cần đơn giản là các nền tảng DeFi phục vụ cho sự phát triển của Metaverse Economy sau này.
Và cuối cùng đó chính là các cầu nối Cross-chain giúp cho các hệ sinh thái metaverse được liên kết với nhau. Ở lớp này, khả năng sáng tạo, mở rộng và tương tác sẽ được đẩy lên tới mức tuyệt đối.
Hiện tại đối với Metaverse trên Crypto, chúng ta có thể thấy rằng nó chưa thực sự phát triển bởi các lý do sau:
Vẫn là một concept thuộc về tương lai
Tuy công nghệ thông tin đã và đang phát triển rất mạnh mẽ, nhưng hiện tại Metaverse vẫn chỉ là một concept thuộc về tương lai, và đây chưa phải là thời điểm để bùng nổ.
Bằng chứng đầu tiên nằm ở việc chúng ta có thể thấy hiện nay, các công cụ VR còn đang rất hạn chế và khá đắt đỏ trên thị trường. Đồng thời, các trải nghiệm hỗ trợ VR vẫn chưa phổ biến, cũng như các nhà phát triển cũng chưa mặn mà với việc phát triển VR do thị trường chưa thực sự lớn.
Số liệu về Market Size của công nghệ Virtual Reality Market trong năm 2021 ước tính đạt khoảng $22B (theo Grand View Research) – vẫn là một con số rất nhỏ so với tiềm năng khổng lồ mình đã phân tích bên trên.
Cũng theo đơn vị này ước tính rằng, tốc độ tăng trưởng kép của VR Industry sẽ rơi vào khoảng 18%/năm và đạt $70B vào năm 2028.
Và yếu tố then chốt và là nền tảng để có được Metaverse thực sự. Tuy nhiên, không phải khi VR phát triển xong thì Content Layer mới phát triển, mà nó sẽ phát triển song hành và đợi thời điểm VR Hardware đạt đến độ chín muồi để có thể bùng nổ.
Bằng chứng đó chính là sự tham gia của rất nhiều các ông lớn công nghệ với tầm nhìn xây dựng nên Metaverse trong bối cảnh dịch bệnh hiện tại:
Tóm lại, Metaverse là một ngành công nghiệp đầy hứa hẹn trong tương lai. Cùng với sự tham gia đầu tư mạnh tay đến từ các ông lớn công nghệ thì một thế giới ảo song song với thực tại sẽ là một tương lai không xa.
Dưới một tương lai rộng mở của Metaverse, Blockchain được kỳ vọng như một trong những công nghệ then chốt. Vậy cơ hội đầu tư của chúng ta nằm ở đâu?
Đặc điểm của các Blockchain này đó là:
Đây có thể là các Blockchain với concept Internet of Blockchain hoặc được thiết kế riêng cho việc phát triển NFT và Gaming. Trong mảng này mình có thể kể đến một số cái tên như Solana, Mina, Avalanche, Polygon, Cosmos, Near, Flow, Theta ETL,…
Tuy nhiên, anh em cần chú ý thêm một số điểm sau:
Một số lưu ý đối với anh em đó là khi đầu tư vào các nền tảng Game, chúng ta cần phải “skin in the game” đúng nghĩa, phải chơi game và cảm nhận độ cuốn hút và độ mở của game. Đồng thời thị trường cũng rất quan trọng, cần phải thu thập được những dữ liệu về sự hứng thú của người chơi cũng như ai đứng sau nền tảng đó.
Đây là mắt xích rất quan trọng để kết nối các hệ sinh thái. Có thể kể đến các nền tảng Cross-chain Liquidity hoặc xa hơn nữa đó chính là Cross-chain NFT.
Và anh em cũng cần lưu ý rằng, Metaverse vẫn đang là một concept tương lai. Cùng với việc các Dapps về Metaverse như Sandbox và Decentraland vẫn chưa đủ sự hấp dẫn (theo cảm nhận cá nhân của mình). Do đó đây chưa phải là thời điểm bùng nổ mạnh mẽ của “Blockchain Metaverse”.
Trong quá trình chờ đợi các cơ sở hạ tầng phục vụ cho Metaverse hoàn tất, hoàn toàn có thể tồn tại rất nhiều những cơn sóng nhỏ khi các ông lớn ra những tin tức về Metaverse. Nếu anh em nhạy bén với thị trường thì sẽ có thể tận dụng những cơ hội này để gia tăng thêm tài sản trước khi sự bùng nổ thực sự diễn ra.
Như vậy, qua bài viết mình đã cung cấp cho anh em những thông tin cơ bản về Metaverse cũng như tiềm năng phát triển của ngành công nghiệp lên tới hàng nghìn tỷ USD này.
Sự phát triển của công nghệ cũng như các tác động của dịch bệnh đã khiến concept với tuổi đời lên tới gần 30 năm trở thành chủ đề hot trong thời gian gần đây. Và với sự tham gia của các ông lớn công nghệ thì chúng ta hoàn toàn có cơ sở để tin vào tiềm năng của Metaverse.
Bên cạnh đó, Blockchain có thể sẽ đóng vai trò như một công nghệ then chốt trong quá trình phát triển của concept này. Tuy nhiên hiện tại đây vẫn còn là một khái niệm khá mới và cần thêm thời gian cũng như các cơ sở hạ tầng để thực sự bùng nổ trong tương lai.
Bài viết được mình thực hiện dựa trên những góc nhìn cá nhân cùng một số phân tích được mình tổng hợp lại từ nhiều nguồn nghiên cứu khác nhau, anh em có thể tham khảo thêm: LD Capital, The New York Times, Coindesk.
Vậy theo anh em, Metaverse có phải là một trend ngắn hạn hay thực sự là một tương lai mới trong quá trình phát triển của công nghệ? Hãy cùng comment xuống bên dưới hoặc tham gia nhóm tham gia group VRTech để được trao đổi, thảo luận ý kiến cùng các admin và nhiều anh em khác nhé!
Đừng quên theo dõi chuyên mục Thực tế ảo VR và Thực tế tăng cường AR để cùng tim hiểu và trao đổi sâu hơn
Bài viết được trích dẫn và chỉnh sửa từ : https://coin98.net/metaverse-la-gi